Có những ngày, lòng bỗng thèm một chút gì đó thanh tao, tinh tế. Không phải là sơn hào hải vị, càng không phải mâm cao cỗ đầy. Chỉ là những hương vị xưa cũ, mộc mạc mà thanh nhã – như chính Huế, như chính những món ăn của hoàng cung một thuở vàng son.
🌸 Món ăn hay một nét vẽ của quá khứ?
Ẩm thực cung đình Huế từ lâu đã không chỉ là cách để no lòng, mà còn là một thứ nghệ thuật sống động – nơi cái đẹp, cái ngon và cả lễ nghi quyện chặt vào nhau. Một miếng bánh, một chén canh, thậm chí là lát gừng mỏng… tất cả đều được chăm chút, tỉ mẩn đến mức người ta ngần ngại ăn vì sợ phá hỏng sự hoàn mỹ đó.
🥣 Cháo hến – món dân dã vươn đến đài cao
Ngồi bên con sông Hương, tôi được mời một chén cháo hến nóng hổi, thoạt nhìn tưởng chừng quá giản dị để thuộc về chốn cung đình. Nhưng không – cái thanh ngọt của nước dùng ninh kỹ, cái cay nhẹ của ớt xanh giã sống, cái giòn sần sật của hến tươi, hòa quyện với chút mắm ruốc Huế – đủ để khiến bất kỳ ai cũng phải lặng người. Không ồn ào như món ăn phương Bắc, không nhiều dầu mỡ như món miền Nam – cháo hến mang cả tâm hồn xứ Huế: khiêm nhường, kín đáo nhưng đầy nội lực.
🍤 Nem công chả phượng – chuyện kể từ bàn tiệc vua chúa
Một người bạn Huế từng bảo: “Ăn chả phượng, đâu chỉ để no; là để học cách trân trọng từng chi tiết nhỏ trong cuộc sống.” Món ăn nổi tiếng bởi tạo hình công – phượng tỉ mỉ, như một bức tượng sống động làm bằng thức ăn. Vị giòn của chả, mùi thơm của thịt quết kỹ, thêm lớp trứng mỏng tạo màu sặc sỡ… tất cả hòa làm một bức tranh lễ nghi và nghệ thuật.
🫖 Cơm sen – tinh tế từ hạt gạo đến mùi hoa
Khi những cơn gió đầu mùa xào xạc trên mặt hồ Tịnh Tâm, cũng là lúc sen vào độ nở rộ. Người Huế sẽ khéo léo gói cơm trắng dẻo thơm trong từng búp sen, rắc lên đó lạc rang, thịt xào, nấm, rồi hấp vừa chín tới. Mở búp sen ra, cả một thế giới hương sắc bừng lên, thanh khiết, nhẹ nhàng như chính nhịp sống của Huế – không vội, không gấp, mà thấm rất lâu…
🍮 Chè Huế – ngọt lành như ký ức
Huế có hàng chục loại chè: từ chè hạt sen long nhãn đến chè khoai môn, chè bột lọc bọc thịt heo quay – nghe thôi đã đủ tò mò. Trong buổi chiều chậm rãi ở Đông Ba, tôi ghé một gánh chè nhỏ bên góc phố. Mỗi ly chè là một câu chuyện: có chuyện tình yêu, chuyện lễ hội, chuyện nỗi nhớ nhà… Vị ngọt thanh không gắt, như dư vị những ngày thơ ấu mẹ nấu chè trong mâm cúng.
☕ Lưu giữ tinh hoa trong mỗi lần trở lại
Ẩm thực cung đình Huế không hào nhoáng, không cầu kỳ như nhiều người vẫn tưởng. Nó lặng lẽ, tinh tế, sống chậm như chính vùng đất đã sản sinh ra nó. Và mỗi lần đến Huế, tôi lại thấy lòng mình nhẹ hơn, thanh hơn – chỉ nhờ một chén chè, một búp cơm sen, hay đơn giản là mùi mắm ruốc trên đầu lưỡi.
Bởi ăn Huế – là để sống lại một thời thanh nhã, dịu dàng mà sâu sắc.