Không phải ai cũng thích mùa thu, nhưng với những người trót yêu cái cảm giác dịu dàng, trong lành và hơi se lạnh của đất trời, thì đây là mùa đẹp nhất trong năm để lặng lẽ… trôi. Tôi đã chọn một buổi sáng tháng 10 để lên đường về Ninh Bình, tìm cho mình vài giờ không vội vã – và chiếc thuyền nan ở Tràng An, Tam Cốc chính là nơi tôi gửi lại tất cả sự gấp gáp của phố thị.
Cảm giác đầu tiên khi bước lên thuyền là sự yên lặng đến lạ. Không có tiếng động cơ, không khói bụi, không còi xe. Chỉ có tiếng nước nhẹ vỗ vào mạn thuyền và tiếng chèo tay đều đều như hơi thở của người chèo – cô bác người địa phương mộc mạc, ít nói nhưng ánh mắt lúc nào cũng hiền hậu. Không ai giục giã bạn nhìn bên trái là hang này, bên phải là núi kia. Tất cả cứ lặng lẽ trôi, như mùa thu đang chậm rãi buông xuống mặt sông.
Nước ở Tràng An trong như một tấm gương cổ, soi rõ từng nhành cây rủ bóng xuống bờ, từng áng mây trời trôi qua trên cao. Thuyền luồn vào những hang đá thấp, có lúc bạn phải cúi hẳn người xuống để tránh vòm hang – cảm giác như đang bước vào một thế giới khác, tĩnh mịch và đầy bí ẩn. Ánh sáng từ bên kia hang hắt lại, vàng mờ như nắng thu đi qua một lớp giấy dó.
Còn ở Tam Cốc, khung cảnh lại mang một chất thơ riêng. Những dãy núi đá vôi xếp chồng lên nhau, bao quanh những cánh đồng lúa bắt đầu ngả màu, hứa hẹn một mùa gặt nữa sắp tới. Tôi đi vào một ngày không đông khách, may mắn có được cả một đoạn sông chỉ có mình và người chèo thuyền. Cô bác kể về những lần mùa nước lên, về phim trường “Kong” từng dựng ở đây, rồi lại im lặng khi thấy tôi đang lặng người nhìn nắng vắt qua đỉnh núi.
Có lẽ cái hay của một buổi chèo thuyền tay không chỉ nằm ở cảnh đẹp, mà là ở nhịp điệu chậm rãi mà nó mang lại. Mọi thứ trở nên vừa đủ – vừa đủ để nghe một câu chuyện, vừa đủ để thấy một cụm hoa dại bên bờ, vừa đủ để nhận ra mình đã đi quá nhanh trong những ngày trước đó. Có những lúc, tôi chẳng chụp gì, cũng không nghĩ gì, chỉ lặng lẽ để lòng mình trôi theo tiếng chèo khua nước.
Kết thúc hành trình, khi bước chân lên bến, tôi cảm thấy người mình nhẹ tênh. Không có gì kịch tính, không có gì hoành tráng – chỉ là một buổi sáng trôi giữa mùa thu, như một dấu phẩy đẹp đẽ trong cuộc sống thường ngày.
