Nếu có một con đường nào khiến người ta vừa muốn đi thật chậm, vừa muốn dừng lại thật lâu, thì đó chính là đèo Hải Vân – dải lụa mềm vắt giữa lưng trời, nơi mà mỗi khúc cua là một đoạn ký ức, mỗi làn mây là một lớp sương phủ mờ quá khứ và hiện tại.
Thiên nhiên vẽ nên một kiệt tác của đất nước
Nằm giữa ranh giới của Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng, đèo Hải Vân trải dài gần 20km, uốn lượn trên dãy núi Bạch Mã, ôm sát lấy biển Đông. Cái tên “Hải Vân” nghĩa là “biển mây”, và đúng như thế – đứng trên đỉnh đèo vào buổi sớm, người ta như đang chạm vào tầng mây lững lờ trôi, lẫn trong tiếng gió và cái lạnh len lỏi đến từng đầu ngón tay.
Mỗi lần xe chầm chậm leo đèo, tôi lại có cảm giác như mình đang bước vào một cuốn phim cổ tích, nơi trời – đất – biển hòa làm một, nơi thời gian như chậm lại, cho phép người ta kịp lắng nghe chính mình. Phía dưới là biển Lăng Cô xanh biếc, phía trên là những lớp rừng chồng rừng, tất cả như muốn nói: thiên nhiên không cần quá nhiều màu sắc, chỉ cần chân thật và trọn vẹn.
Những vết dấu lịch sử còn chưa phai
Không chỉ là danh thắng, đèo Hải Vân còn là chứng nhân của bao biến động lịch sử. Ngay trên đỉnh đèo, dấu tích của Hải Vân quan – “thiên hạ đệ nhất hùng quan” vẫn còn đó, trầm mặc và uy nghi.
Những bức tường đá, cổng thành cũ rêu phong kể lại chuyện xưa về một tuyến đường chiến lược, từng là ranh giới tự nhiên giữa Đại Việt và Chiêm Thành, rồi giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài trong thời Trịnh – Nguyễn phân tranh.
Thời chiến tranh, đèo Hải Vân từng là nơi ác liệt, nơi từng viên đá có thể in dấu chân chiến sĩ. Ngày nay, bước qua những vết tích ấy, lòng tôi thầm nhủ: chúng ta đi trên một con đường quá đẹp – nhưng cái đẹp ấy đã được trả bằng rất nhiều đau thương.
Hải Vân – nơi tâm hồn được hong khô giữa gió và bình yên
Có lần, tôi gặp một người đàn ông trung niên đang ngồi uống trà bên sườn đèo. Ông là người Huế, đã sống ở đây gần nửa đời. Ông bảo: “Ở chốn này, người ta bớt vội. Gió thổi là đủ, trà ấm là vui.”
Câu nói đơn giản mà thấm thía. Ở Hải Vân, cái lạnh buốt da khiến ta co người lại, nhưng gió cũng hong khô được những mệt mỏi trong lòng.
Kết: Khi đường không chỉ là để đi qua
Đèo Hải Vân không phải nơi để đi cho biết, mà là nơi để dừng lại và cảm. Cảm thiên nhiên đẹp đến nao lòng, cảm lịch sử trầm sâu mà kiêu hãnh, cảm chính lòng mình giữa những phút tĩnh lặng hiếm hoi của cuộc đời.
Một ngày nào đó, nếu trái tim bạn mỏi mệt, nếu bạn cần một khoảng trời riêng để hiểu mình và yêu đất nước hơn, hãy chọn con đèo này. Vì trên đỉnh Hải Vân, chúng ta không chỉ nhìn thấy cảnh, mà còn thấy cả một phần của hồn Việt đang lặng lẽ bay cùng mây trắng.
